Succesvolle bijeenkomst van ouders van kinderen met TOS in meertalige omgeving

Sinds 2013 bestaat het project MULTI-SLI. Het is gericht op de uitwisseling van kennis over de ontwikkeling van kinderen met TOS die opgroeien in een meertalige omgeving. Betrokkenen zijn veelal professionals die op een of andere manier met deze doelgroep werken. Afgelopen oktober (2014) namen Nederlandse ouders actief deel aan het project tijdens een bijeenkomst in Luxemburg. Ze ontvingen niet alleen informatie, maar deelden hun ervaringen en gaven zelf aan op welke vragen zij antwoorden willen. Op bijzondere wijze werden zo thema’s belicht vanuit verschillende invalshoeken. Een ouder merkte hierover op: “We vormen samen bijna een multidisciplinair team.”
Een van de sprekers, hoogleraar van de Universiteit Luxemburg Pascale Engel de Abreu, raadde ouders aan hun moedertaal tegen hun kind te blijven spreken in een meertalige omgeving. “Vanwege de taalontwikkeling in die taal, maar ook om het feit dat een taal meer functies heeft dan alleen de taal zelf, met name sociaal emotionele waarde. Het heeft te maken met het kennen van je culturele identiteit, het heeft een troostend effect, geeft een vertrouwd gevoel. Zeker voor een kind dat met een verlies te maken heeft gehad, is het stoppen van de moedertaal niet de beste optie.” Ze concludeerde ook dat meertaligheid nooit de oorzaak is van een taalstoornis. En: “Meertaligheid maakt een taalstoornis ook niet erger, sterker nog: uit recent onderzoek blijkt dat ook bij kinderen met TOS meertaligheid cognitieve voordelen heeft.”
Opluchting was voelbaar onder de ouders na de conclusies van de hoogleraar. Een moeder zei na afloop: “Het is zo fijn dat Pascale Engel de Abreu zei wat er nog niet bekend is, wat de wetenschap nog niet weet. Er is niet één oorzaak voor TOS, maar een complexe samenhang tussen cognitieve functies die op een andere manier werken dan bij andere kinderen. De stoornis wordt niet veroorzaakt door de meertaligheid. Meertaligheid maakt de stoornis niet erger”, waarbij ze de nadruk legde op het woordje niet. “Nu sta je veel zekerder in je contacten met de hulpverleners en de school”, vulde ze aan. Veel ouders van kinderen met TOS horen meer dan eens dat een meertalige opvoeding TOS zou veroorzaken. Een andere moeder bevestigde: “TOS ligt dus niet aan meertaligheid. Dit neem ik mee naar het adviesgesprek op school.”
Veel vragen waren er over de taalontwikkeling wanneer de kwaliteit van de aangeboden moedertaal of schooltaal niet voldoende is. Engel de Abreu merkte hierover op: “Als het kind in een meertalige omgeving opgroeit, in een omgeving waar er thuis weinig mensen zijn die de moedertaal spreken, en ook weinig mensen die de schooltaal goed spreken, kan dit nadelig zijn voor het kind. De professionals moeten omgaan met deze talige omgeving voor het kind en de begeleiding aanpassen bij de situatie van het kind.”